Τα δεινά της Ιδιοκτησίας

Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΩΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗ: Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕΝΟΣ ΝΑ ΙΔΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ (ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΔΙΚΟ ΤΟΥ) ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΥ ΑΝΗΚΕΙ. ΊΣΩΣ ΠΟΛΛΟΙ ΞΕΝΙΣΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ, ΩΣΤΟΣΟ ΑΣ ΣΚΕΦΤΟΥΝ ΠΩΣ ΟΛΑ ΟΣΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥΣ, ΚΑΠΟΤΕ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΚΑΝΕΝΟΣ. ΈΤΣΙ, Ο,ΤΙ ΑΝΗΚΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΚΑΠΟΙΟΥ ΣΦΕΤΕΡΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ Η ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΤΟΥ.

Γράφει ο Arkan                                                                                                   http://thearkanproject.com

Κάποιος ίσως σκεφτεί πως η παραπάνω αυθαιρεσία να μην ήταν δα και τόσο μεγάλο ζήτημα αν η κατανομή του Πλούτου (δηλαδή της ιδιοκτησίας και του εισοδήματος του καθενός) δεν ήταν τόσο άδικη και πως αν τον μοιραζόμασταν με πιο δίκαιο τρόπο, όλα να ήταν καλύτερα. Σαφώς και μία δίκαιη διανομή του Πλούτου είναι θεμιτή, αλλά είναι ταυτόχρονα και ακατόρθωτη τη στιγμή που αδυνατεί να συμπεριλάβει ως κριτήριο την υποκειμενική αξιολόγηση του καθενός μας περί Δικαίου.

Ο διαχωρισμός των ανθρώπων σε φτωχούς και πλουσίους ή σε φτωχότερους και πλουσιότερους, δημιουργεί μία ανισότητα που στην υποκειμενική αντίληψη των πρώτων είναι και αδικία. Από την άλλη, οι ευνοημένοι αυτού του διαχωρισμού θεωρούν υποκειμενικά τους εαυτούς τους αξιότερους, ικανότερους και πιο εργατικούς, κάτι που τους επιτρέπει να υπερασπίζονται με κάθε δυνατό τρόπο τα κεκτημένα τους.

Το πρόβλημα όμως, αν το δούμε διαχρονικά, δεν είναι μόνο η ίδια η Ιδιοκτησία - που άλλοτε είναι πράγματι αποτέλεσμα «κλοπής» και άλλοτε αποτέλεσμα μόχθου - αλλά και η διαιώνισή της μέσω της κληροδότησής της, μία ακόμη μεγαλύτερη αδικία που ήρθε να προστεθεί στην προηγούμενη. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί κάποιου που δούλεψε σκληρά σε όλη του τη ζωή, θα κληρονομήσει μία περιουσία που δεν του ανήκει και δεν του αξίζει αφού δε δούλεψε ποτέ για να την αποκτήσει. Έτσι, η αδικία ή η ανισότητα που γεννά και συντηρεί αυτό το μοντέλο, είναι προϋπόθεση και αποτέλεσμα ταυτόχρονα.

Όλος αυτός ο φαύλος κύκλος δημιουργεί μία σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τα δεινά των σύγχρονων πολιτισμών. Αυτά είναι, από τη μία ο φθόνος και η βίαιη συμπεριφορά των αδικημένων ή όσων πιστεύουν πως αδικούνται και από την άλλη, η ανασφάλεια και η βίαιη συμπεριφορά των ευνοημένων διά των αντιπροσώπων τους. Η βία των φτωχότερων στρωμάτων είναι ένας φυσικός και εύλογος τρόπος έκφρασης απέναντι στην αδικία. Αντιστρόφως, η βία είναι επίσης ένας τρόπος καταστολής της βίας των φτωχότερων στρωμάτων, φορέας της οποίας είναι το ίδιο το πατριαρχικό μοντέλο διακυβέρνησης που υποτίθεται πως συστάθηκε για να τους προστατεύει από την αδικία και την ανισότητα.

Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΩΣ ΚΕΡΔΟΣ

Το Κέρδος είναι η κινητήριος δύναμη της Καπιταλιστικής Οικονομίας, ενώ σύμφωνα με τους εκπροσώπους της, οι άνθρωποι εργάζονται, επιχειρούν και προοδεύουν εκεί όπου υπάρχει το Κέρδος. Η παραπάνω αντίληψη δεν είναι εσφαλμένη, καθώς πράγματι - αν ως Κέρδος θεωρήσουμε την Αιτία - ο άνθρωπος για να κάνει ο,τιδήποτε, θα πρέπει να έχει και κάποιο κίνητρο. Το πρόβλημα δημιουργείται από τη στιγμή που συγχέεται το κέρδος αποκλειστικά με το οικονομικό όφελος και πολύ δε περισσότερο με το χρήμα, σε βαθμό μάλιστα που αντιτίθεται στο θεμέλιο ένστικτο της επιβίωσής μας ως είδος (βλ. « Ατομικισμός & Ανισότητα», τεύχος #25).

Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΩΣ ΧΡΗΜΑ

Η έννοια του χρήματος υπάρχει από την αρχαιότητα και αποτελεί μία ευρέως αποδεκτή μονάδα μέτρησης για τη διευκόλυνση των συναλλαγών μας. Ωστόσο, το Χρήμα έχει πάψει προ πολλού να θεωρείται απλώς μία μονάδα μέτρησης και η απόκτησή του τείνει να μετατραπεί σε βασικό σκοπό της ζωής μας, είτε ως μέσο επιβίωσης, είτε ως μέσο εξασφάλισης επιπλέον ανέσεων, είτε ως μέσο κοινωνικής ανέλιξης ή σύμβολο κύρους.

Θεωρητικά, δεν υπάρχει τίποτα που να μην εξαγοράζεται από αυτό, κάτι που το κάνει να φαντάζει παντοδύναμο ακόμη και μπροστά στην ανθρώπινη ύπαρξη. Το πρόβλημα εδώ έγκειται στο γεγονός πως αυτός που κατέχει περισσότερα χρήματα είναι σε καλύτερη θέση από αυτόν που κατέχει λιγότερα. Αυτό φυσικά, όχι μόνο οδηγεί στην ανισότητα, αλλά συντηρεί και τον ίδιο τον μηχανισμό που την προκαλεί.

Έτσι, οι φτωχοί προσπαθούν να αποκτήσουν περισσότερα χρήματα, ώστε να μπορέσουν να εξασφαλίσουν τα βασικά τους αγαθά και ίσως να απολαύσουν και μερικές από τις πολυτέλειες της ζωής, ενώ οι πλούσιοι προσπαθούν να διατηρήσουν και να αυξήσουν τα πλούτη τους, ώστε να νοιώσουν ακόμη πιο σημαντικοί. Με αυτόν τον τρόπο ένας φτωχός είναι διατεθειμένος να θυσιάσει τον χρόνο του, τον κόπο του, ακόμη και την υγεία του, παίρνοντας ως αντάλλαγμα χρήματα, ενώ ένας πλούσιος ανταλλάζει με χρήματα αυτό που του παρέχει ο φτωχότερος και που είναι η κύρια πηγή δημιουργίας του πραγματικού Πλούτου.

Όσο λοιπόν ο φτωχός (υπάλληλος, εργάτης, κτηνοτρόφος ή αγρότης) παραμένει στη θέση του ποντικιού που γυρίζει τον τροχό, κυνηγώντας την τροφή που του έχουν ζωγραφίσει στο ταβάνι, τόσο η ανισότητα θα υπάρχει και θα μεγαλώνει έως ότου το ποντίκι αντιληφθεί ότι παραπλανήθηκε και εξαπατήθηκε. Η ανισότητα όμως θα υπάρχει και θα μεγαλώνει και για όσο ο πλούσιος συνεχίσει να πιστεύει πως το χρήμα μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο πιο ευτυχισμένο.

Η Ιδιοκτησία λοιπόν - ως απόκτηση, διατήρηση και συσσώρευση του Πλούτου - είναι μία από τις βαθύτερες αιτίες έκφρασης μερικών από τα πιο απεχθή πάθη του ανθρώπου. Τα ανθρώπινα πάθη που προκαλούν τα περισσότερα δεινά που έχουμε πια να αντιμετωπίσουμε, εκδηλώνονται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι αυτές ακριβώς οι συνθήκες.