Plan B, σε ποια επιχείρηση;

Γράφει ο Παναγιώτης Μαυροειδής

Η πρόσφατη ανοιχτή εκδήλωση διαφωνιών ανάμεσα στους επικεφαλής του ΔΝΤ και τους ομόλογους τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με πιο χαρακτηριστική τη δημόσια αντιπαράθεση Λαγκάρντ-Σόϊμπλε στο Τόκιο σχετικά με τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης, ξάφνιασε αρκετούς. Ωστόσο, είναι φανερό, πως ακόμη και στους κυρίαρχους κύκλους των ηγεμονικών καπιταλιστικών χωρών της ΕΕ όπως η Γερμανία, αλλά και των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, δυναμώνει εδώ και καιρό η αναζήτηση, ‘’εναλλακτικών’’ σεναρίων διεξόδου.

Όροι όπως plan B, αλλά και plan C ή D, γίνονται όλο και πιο αγαπημένοι, στους πιο διαφορετικούς κύκλους

Πρόσφατα ο Economist, έθεσε δημόσια δύο διαφορετικά εναλλακτικά  σενάρια, σε ότι αφορά την κρίση της Ευρωζώνης.

Το πρώτο, περιγράφει  την εξώθηση της Ελλάδας σε έξοδο από την ευρωζώνη, κοστολογώντας της μάλιστα στα 270 δις, δηλαδή κοντά στο 3% του ΑΕΠ της ευρωζώνης.

Το δεύτερο, αφορά μια πιο τολμηρή και βαθειά χειρουργική τομή, με ταυτόχρονη έξοδο και των πέντε χωρών που είναι σε καθεστώς ή μνημονίων ή σε αναζήτηση ‘’βοήθειας’’ για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους και της ενδεχόμενης κατάρρευσης των τραπεζών τους.

Άλλοι μιλούν για τη δημιουργία ενός παράλληλου με το ευρώ νομίσματος των πλεονασματικών χωρών της ΕΕ, με πυρήνα φυσικά τη Γερμανία.

Χίλιες δύο παραλλαγές και σχέδια κυκλοφορούν και περιφέρονται, είτε ως πραγματικά ενδεχόμενα που μελετούνται, είτε ως διαπραγματευτικές μπλόφες.

Σωτηρία της ευρωζώνης, βάθεμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Είναι άραγε ανερμάτιστα μεταξύ τους; Κάθε άλλο. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι θιασώτες του εκάστοτε προτεινόμενου plan B, δεν χάνουν την ευκαιρία, να προβάλλουν τη βασική αφετηρία και  κύρια στόχευση τους. Αυτή δεν είναι άλλη, παρά η σωτηρία του ευρώ, αλλά και ακέραιης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι χαρακτηριστικό, πως ακόμη και ο προβληματισμός για ‘’θεσμικό και νομικό κενό των ιδρυτικών συνθηκών, σχετικά με τη δυνατότητα αποπομπής μιας χώρας από την ευρωζώνη’’, αναφέρεται στην ανυπαρξία μηχανισμού εξόδου από αυτήν με παράλληλη παραμονή στην ΕΕ και όχι γενικά. Έχει επίσης τη σημασία του, ότι ακόμη και σε εκείνες της χώρας, όπως η Ιταλία, όπου τμήματα της αστικής τάξης με εξαγωγικό παραγωγικό προσανατολισμό, φλερτάρουν με την ιδέα της αποχώρησης από την ευρωζώνη, δεν συζητούν τη διάρρηξη  σχέσεων με το οικοδόμημα της ΕΕ.

Ο κόσμος του κεφαλαίου, ακόμη και στη μεγάλη στιγμή της καπιταλιστικής κρίσης και του κλυδωνισμού της περιφερειακής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης που ακούει στο όνομα της ΕΕ, διδάσκει πολιτική στρατηγική.

Σε κάθε μάχη, το κύριο ζήτημα, είναι να καθοριστεί η βασική επιδίωξη,  το ζητούμενο αποτέλεσμα της ‘’επιχείρησης’’. Απέναντι στον βασικό δρόμο, στην βασική τακτική, αναζητούνται διαρκώς εναλλακτικές λύσεις. Έξω από τη βασική στόχευση, η ανάλωση σε σενάρια και δρόμους, στερείται νοήματος.

Ας επιστρέψουμε στο θέμα μας. Σε ότι αφορά τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη, ο κόσμος του κεφαλαίου-και όχι μόνο του ευρωπαϊκού, αν κρίνουμε από τις διαρκείς παρεμβάσεις του Ομπάμα, με ότι αυτές σηματοδοτούν- έχει συνεκτική και σιδερένια στρατηγική επιλογή και στόχευση.  Η επιλογή αυτή, η σωτηρία, αλλά και εμβάθυνση της ΕΕ,  έχει σαφές ταξικό πρόσημο και δραματικές  επιπτώσεις για την κοινωνική πλειονότητα.

Η διεθνής καπιταλιστική κρίση και οι εξελίξεις στην ΕΕ

Στο φόντο της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης, την οποία τέσσερα χρόνια μετά τη Λίμαν Μπράδερς δεν μπορεί να υπερβεί το καπιταλιστικό σύστημα,  φέτος  η ύφεση κτυπά ξανά εντός της ευρωζώνης και της ΕΕ.

Παράλληλα καταγράφεται  πτώση της πανίσχυρης γερμανικής βιομηχανικής παραγωγής, ενώ  παρατηρείται λαχάνιασμα στις λεγόμενες αναδυόμενες οικονομίες (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία). Το επόμενο διάστημα η ευρωζώνη και η ΕΕ θα δοκιμαστούν, ίσως και συθέμελα, λόγω της γενίκευσης της ύφεσης και  της κρίσης χρέους σε Ιταλία και  Ισπανία. Η απάντηση των ηγεμονικών δυνάμεων του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, με προεξάρχοντα το ρόλο του γερμανικού, είναι στην κατεύθυνση εμβάθυνσης της καπιταλιστικής – ιμπεριαλιστικής ολοκλήρωσης. Πατώντας φυσικά επί κοινωνικών  εργασιακών δικαιωμάτων, μισθών, δημόσιων κοινωνικών πολιτικών και θέσεων εργασίας.  

Ας σταθούμε μόνο στο  παράδειγμα της απασχόλησης.

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επι­τροπής για την απασχόληση και την κοινωνική κα­τάσταση, είναι χαρακτηριστική. Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των ανέργων στην Ε.Ε. εξακολουθεί να σημειώνει άνοδο, φθάνοντας τα 25,3 εκατ., ιστορικά υψη­λό επίπεδο, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,6 εκατ. (+11,6%) σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2011.

Το ποσοστό ανεργίας,  10,4% σε επίπεδο Ε.Ε.,  αυξήθηκε σε 17 κράτη - μέλη και οι αποκλίσεις δι­ευρύνθηκαν εκ νέου. Διαπιστώνεται, πλέον, πρωτοφανές χάσμα 20,6 ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ του χαμηλότερου ποσοστού ανεργίας της Ε.Ε. (Αυστρία με 4,5%) και του υψηλότερου (Ισπανία με 25,1%).

Το δεύτερο τρίμηνο του 2012, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011, στην Ελλάδα χάθη­καν 405.000 θέσεις απασχόλησης, στην Ισπανία 745.000 και στην Πορτογαλία 205.000.

Ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων αυξήθη­κε σε 15 κράτη - μέλη από πέρυσι, φθάνοντας τα 10,7 εκατομμύρια, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι αντιστοιχούν, πλέον, στο 4,5% του ενεργού πληθυσμού (+0,4% κατά τη διάρκεια του έτους). Την ίδια στιγμή, 48 εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι  συνολικά στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικής χώρες του ΟΟΣΑ.

Ως ανέκδοτο της χρονιάς χαρακτηρίστηκε από πολλούς η απονομή του Nobel ειρήνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι λογική αντίδραση, με βάση τη συγκυρία της κρίσης και τον κοινωνικό κανιβαλισμό που πραγματοποιείται σε όλες τις χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το μεγάλο βήμα του κεφαλαίου στην ενότητα του απέναντι στον κόσμο της εργασίας και τους λαούς της Ευρώπης. Είναι λογικό να αγωνιούν για τη διάσωση τους οι σύγχρονοι δυνάστες.

Είναι στην ημερήσια διάταξη η συζήτηση για τραπεζική ενοποίηση και έλεγχο, δημοσιονομική σταθερότητα κι επιτήρηση, πολιτική ενοποίηση. Ακόμα και για ομοσπονδία μίλησε στις 11 Σεπτέμβρη ο Μπαρόζο, κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ.

Πρώτος στόχος είναι η  διατήρηση της συνοχής της ευρωζώνης, με πρώτη επιλογή τη  διατήρηση και της Ελλάδας εντός του ευρώ. Μήπως αυτό δεν αντανακλούσε και η επίσκεψη της Μέρκελ στην Αθήνα;

 Ο στόχος αυτός έχει σαφώς αντιδραστικά χαρακτηριστικά σε όλα τα επίπεδα. Οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη υποτίμηση της αξίας της εργατικής δύναμης, διαμόρφωση νέων πεδίων κερδοφορίας για τα πολυεθνικά πολυκλαδικά μονοπώλια και τα πλέον ισχυρά τμήματα του κεφαλαίου, βαθύτερη αναίρεση των δημοκρατικών ελευθεριών και του δικαιώματος της λαϊκής κυριαρχίας στην Ευρώπη.

Η τάση της βαθύτερης ενοποίησης της ΕΕ όμως δεν κινείται απρόσκοπτα, αλλά υποσκάπτεται διαρκώς από τον ενδοαστικό ανταγωνισμό και τις κοινωνικές αντιστάσεις. «Οι Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, κάτω από τον καπιταλισμό, είναι είτε αδύνατες είτε αντιδραστικές», έγραφε ο Λένιν χρόνια πριν.  Οι  σημερινές εξελίξεις πείθουν ακόμη περισσότερο,  ότι η  ΕΕ δεν μπορεί να αποτελέσει την απαρχή  προοδευτικών- ή ακόμα και σοσιαλιστικών- Ηνωμένων Πολιτειών  της Ευρώπης.

Τι αντιπαρατάσσουμε;

Στον αντίποδα της επιχείρησης ‘’ λεηλασία του κόσμου της εργασίας και στροφή στην υπερ-αντίδραση, για να σωθεί το ευρώ και να μακροημερεύσει η ΕΕ’’, πρέπει να αντιπαραταχτεί μια κατεύθυνση κοινωνικού και πολιτικού αγώνα, από τη σκοπιά των συμφερόντων των εργαζομένων, των ανέργων, των φτωχών, των ταπεινωμένων ανθρώπων.

Το μεγάλο ζητούμενο είναι μια  στρατηγική εργατικής και λαϊκής αντεπίθεσης, με εξίσου σαφή στόχευση και οριοθέτηση, με αυτές των κοινωνικών αντιπάλων.

Όποιος δε δει  κατάματα την εποχή, τις αντιθέσεις και προκλήσεις της, θα μοιραστεί την ευθύνη μιας μεγάλης ιστορικής ήττας, ακόμη πιο δραματικής από αυτή που σηματοδότησε η αδυναμία του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, να απαντήσει στη μεγάλη καπιταλιστική κρίση του 1929 με αντικαπιταλιστικό και επαναστατικό τρόπο. Κάτι πρέπει να μας λέει και η δυναμική ανάπτυξη των φασιστών της ΧΑ για αυτό…

Βρισκόμαστε σε αντίστοιχο ιστορικό σταυροδρόμι.

Απέναντι σε ένα κοινωνικό οικονομικό σύστημα που θέτει ως στόχο την μακροημέρευση των κερδών της αστικής τάξης σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, πρέπει να διεκδικηθεί το δικαίωμα της κοινωνικής πλειονότητας να ζήσει με αξιοπρέπεια. Καταργώντας την οικονομική ολιγαρχία, το πολιτικό της σύστημα, τα διεθνή της στηρίγματα. Ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος επιβίωσης της στενάζουσας ανθρωπότητας-  ακόμη περισσότερο από ότι στην Ευρώπη- περνάει μέσα από την κοινοκτημοσύνη του κοινωνικού πλούτου, των δημόσιων κοινωνικών αγαθών. Απαιτεί  την εργατική δημοκρατία και ελευθερία. Την αδελφοσύνη των λαών. Αλλά και  την αρμονική συμβίωση με το περιβάλλον, τη λογική διαχείριση στους φυσικούς πόρους, έξω από το βιασμό του οικοσυστήματος που ζούμε.

Η αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, είναι το μέτρο και η ουσία της πολιτικής κάθε  αριστερής και κομμουνιστικής δύναμης  σήμερα. Ακριβώς εδώ είναι που χρειάζεται η υπέρτερη δυνατή συνάντηση μαχόμενων δυνάμεων, σε ένα  μεγάλο μέτωπο μάχης. Πεδίο ενότητας, συζήτησης, συντροφικότητας, ευγενικού συναγωνισμού, έξω από λογικές μοναδικότητας, αποκλεισμών ή τακτικισμών και μικρο-πολιτικής ή μικρο-συσχετισμών της δαχτυλήθρας.

Η αντικαπιταλιστική ανατροπή της επίθεσης, δεν μπορεί φυσικά να εννοείται σαν αναγνωριστικό χρώμα διαχωρισμού ή γενικόλογη διακήρυξη. Καλούμαστε να την μετουσιώσουμε σε δυναμική πολιτική παρουσία, που θα επικοινωνεί με τα προβλήματα και τις αγωνίες των εργαζομένων. Να της δώσουμε υπόσταση με τους αναγκαίους πολιτικούς στόχους –κόμβους, που θα συγκεντρώνουν δυνάμεις έξω από τα όρια της αριστεράς. Να της δώσουμε δύναμη, συμβάλλοντας στο ζήτημα των ζητημάτων κάθε πολιτικής τομής, και πολύ περισσότερο κάθε ανατροπής και επανάστασης: Στην οργάνωση του λαού και πριν από όλα του εργατικού κινήματος σε νέες πρωτότυπες και αγωνιστικές μορφές και όργανα, σε ανεξαρτησία από το αστικό πολιτικό σύστημα και τους ξοφλημένους κολαούζους τους.

Οι δικοί μας ‘’δίδυμοι πύργοι’’: Ανατροπή της εξουσίας  του κεφαλαίου και έξοδος από την ΕΕ

Σε αυτή την προσπάθεια, είναι ανάγκη να ηγεμονεύσουν, κόντρα στην καθεστωτική προπαγάνδα και τη λιποψυχία, δύο βασικές ιδέες και αλληλένδετοι στόχοι, που θα δώσουν δυναμική στη λαϊκή πάλη.

Η πρώτη είναι πως δεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος και σωτηρία για το λαό, σε γενικά σχέδια ‘’εθνικής ανόρθωσης’’, αλλά μόνο τότε όταν το κεφάλαιο στην Ελλάδα θα χάσει εισόδημα, περιουσία και εξουσία. Και τα τρία κλεμμένα τα έχει. Και τα τρία τα δικαιούται η κοινωνική πλειοψηφία. Η ‘’παραγωγική ανασυγκρότηση’’ για την οποία γίνεται λόγος νοείται μόνο σε αυτό το πλαίσιο και όχι πρωτίστως τεχνοκρατικά με αλλαγή παραγωγικού ή καταναλωτικού μοντέλου

Η δεύτερη, σχετίζεται με την ανάγκη να προταχθεί η ανάγκη να τσακιστεί η αιματηρή ‘’σχέση ζωής’’ που έχει η ελληνική ολιγαρχία και το πολιτικό της σύστημα, με το αντιδραστικό μόρφωμα της Ευρωζώνης και της ΕΕ. Η αποχώρηση της Ελλάδας από την ΕΕ, με ταυτόχρονη άρνηση πληρωμής του χρέους,  θα είναι και η καλύτερη διεθνιστική συμβολή του λαού μας σε ένα Νότο που βράζει, αλλά και απέναντι σε όλους τους λαούς της Ευρώπης, στον αναγκαίο στόχο της διάλυσης της ένωσης του κεφαλαίου και των πολυεθνικών.

 Αν αυτή είναι η στόχευση μας… Αν  θέλουμε να δράσουμε ως αριστερά και για τα συμφέροντα του κόσμου της εργασίας και όχι γενικά ‘’κάνοντας πολιτική’’…. Αν σκοπεύουμε πράγματι να συγκρουστούμε για τους αναγκαίους  μεγάλους κοινωνικούς μετασχηματισμούς και όχι για ‘’εναλλακτικές λύσεις και σχέδια’’ στον δήθεν καπιταλιστικό μονόδρομο… Ε, τότε ας εργαστούμε για το plan A του εργατικού-λαϊκού ξεσηκωμού και της αντικαπιταλιστικής ανατροπής της επίθεσης.  

 

Το άρθρο γράφηκε για το ηλεκτρονικό περιοδικό babushka τεύχος 14.

http://babushkagr.blogspot.gr/2010/05/14-babushka.html